Tekst i zdjęcia: Katarzyna Jaszczyk-Górska
Źródło: Magia Gwiazd nr 1
Śniadanie jedz jak król
W kuchni nie sztuką jest stosowanie wymyślnych przepisów, sztuką jest komponowanie po mistrzowsku najprostszych potraw.
Dobra kompozycja oznacza nie tylko właściwy dobór
składników, ale także... odpowiednią kolejność wrzucania ich do garnka.
Tworzy się w ten sposób potrawy znakomicie zharmonizowane pod względem
energetycznym, a przez to smaczniejsze, zdrowsze i na dodatek
poprawiające samopoczucie. Taką alchemię stosuje się w chińskiej
kuchni pięciu przemian.
Kto choć raz się z nią zetknął, mógł wynieść wrażenie, że to coś
egzotycznego i skomplikowanego. Tymczasem przy bliższym poznaniu
okazuje się, że gotowanie według tej koncepcji nie jest ani droższe niż
nasze codzienne kucharzenie, ani od niego trudniejsze. Poza tym opiera
się na prostych i dobrze nam znanych produktach.
Filozofia w garnku
Kuchnia pięciu przemian jest elementem tradycyjnej medycyny
chińskiej, która ma swoje korzenie w filozofii taoistycznej. Taoiści
uważają, że człowiek jest częścią natury i podlega jej prawom. A skoro
w naturze następują po sobie kolejne pory roku: wiosna, lato, późne
lato, jesień, zima, a potem znowu wiosna, to powinniśmy tę kolejność
przemian stosować w swoim życiu i gotowaniu. Porom roku odpowiadają
kolejno żywioły (tzw. przemiany): Drewno, Ogień, Ziemia, Metal, Woda, a
żywiołom - smaki: kwaśny, gorzki, słodki, ostry i słony.
Tajemnica smacznego gotowania polega na tym, że produkty
odpowiadające poszczególnym smakom i żywiołom powinny trafić do garnka
w kolejności, jaką wyznacza koło pięciu przemian.
Dieta zgodna z zegarem
Zanim jednak zaczniemy zgłębiać reguły gotowania zgodnie z
kuchnią pięciu elementów, warto poznać podstawowe zasady odżywiania.
Całkiem dobrze oddaje je rada: śniadanie zjedz jak król, obiadem
podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi.
Medycyna chińska wykorzystuje w diagnostyce i leczeniu dobowy
zegar narządów, zgodnie z którym każdy narząd ma w ciągu doby dwie
godziny swojego maksimum energetycznego, co znaczy, że pracuje wtedy
najbardziej wydajnie. W układzie pokarmowym wygląda to następująco:
- jelito grube najlepiej pracuje między godz. 5 a 7 rano,
- żołądek - między 7 a 9,
- śledziona - między 9 a 11,
- jelito cienkie - między 13 a 15.
Wynika z tego, że najobfitszym posiłkiem w ciągu doby powinno
być śniadanie jedzone między godziną 7 a 9. Śniadanie jest tym
posiłkiem, który zawsze możemy przygotować w domu, i gorąco do tego
namawiam, gdyż jest to dobra okazja, aby zjeść coś wartościowego, co
doda nam energii na cały dzień.
Po godzinie 15 poziom energii w układzie pokarmowym znacznie się
obniża, a między 19 a 21 żołądek ma swoje minimum energetyczne, dlatego
też zaleca się jedzenie wczesnych i lekkich kolacji. Późna i zbyt
obfita kolacja obciąża układ pokarmowy i zaburza sen, a więc i
regenerację organizmu.
Rozgrzewka na dzień dobry
Dzień warto rozpocząć od filiżanki gorącej wody, która ma
bardzo korzystne działanie: pobudza trawienie i pomaga usunąć nadmiar
płynów z ciała. Można do niej dodać kilka kropli cytryny i odrobinę
miodu. A potem czas na śniadanie.
Najlepsze są ciepłe dania ze zbóż lub płatków zbożowych z dodatkiem
suszonych lub świeżych, sezonowych owoców, pestek czy warzyw. Takie
śniadanie daje uczucie nasycenia i rozgrzewa układ pokarmowy. A to
ważne, bo gdy jemy zimny posiłek, nasz układ pokarmowy musi go
"podgrzać" do temperatury ciała, aby mógł go strawić. Im zimniejszych
pokarmów mu dostarczamy, tym więcej cennej energii tracimy na ich
przyswojenie, a przecież jemy po to, żeby pozyskać energię!
Zaproponowałam dania ze zbóż, które są najkorzystniejsze dla
organizmu o tej porze roku. Nie dość, że podaje się je na ciepło, to z
natury mają właściwości ogrzewające, co w naszym klimacie, który nie
jest najcieplejszy, ma kolosalne znaczenie dla zdrowia.
Przepisy
Kasza jaglana z musem jabłkowym
O Upraż w garnku szklankę kaszy
( należy do Ziemi, ale po uprażeniu nabiera właściwości Ognia). Zalej
ją wrzątkiem, a następnie odlej wodę. Następnie zalej 2 szklankami
wrzątku (Ogień). Gotuj na małym ogniu około 15 minut. W trakcie gotowania nie mieszaj - dzięki temu kasza będzie sypka.
W drugim garnku
O Zagotuj pół filiżanki wody.
Z Dodaj 2 lub 3 pokrojone jabłka, trochę rodzynek, posyp cynamonem.
M Dodaj plasterek imbiru
W szczyptę soli,
D kilka kropel cytryny
O i odrobinę gorącej wody.
Duś pod przykryciem do rozgotowania mniej więcej 10 minut. W tym czasie lekko podpraż na suchej patelni płatki migdałów (Z)
(mogą być też pestki słonecznika, dyni, orzechy włoskie - co kto woli
). Należą do przemiany Ziemi, a po uprażeniu przechodzą do Ognia.
Nałóż kaszę do miseczek, polej musem jabłkowym i posyp prażonymi migdałami.
Uwaga! W kuchni Pięciu Przemian generalnie dążymy do tego, aby
potrawa zawierała wszystkie pięć smaków, ale możemy ugotować potrawę
zbożową tylko w przemianie Ziemi i nie będzie to błędem z racji
równoważącego działania elementu Ziemi na pozostałe przemiany.
Owsianka z gruszkami i daktylami
Podpraż na suchej patelni szklankę płatków owsianych (może też być mieszanka płatków owsianych i jęczmiennych).
O Zagotuj 3 szklanki wody.
Dodaj podprażone płatki. ( Jeśli wolisz nie prażyć płatków, dodaj je w przemianie Metalu).
Z Wsyp garść pokrojonych
daktyli, dodaj 1 lub 2 pokrojone gruszki ze skórką, trochę migdałów ze
skórką - pokrojonych lub w płatkach, 2 łyżki wiórków kokosowych,
szczyptę cynamonu, łyżeczkę sklarowanego masła ( jeśli wolisz użyć
świeżego, dodaj je po ugotowaniu).
M Włóż plasterek imbiru.
W Dodaj szczyptę soli morskiej
D oraz kilka kropel cytryny
O i szczyptę kurkumy.
Gotuj na małym ogniu od 10 do 20 minut - w zależności od tego, jaką lubisz konsystencję owsianki.
Mieszaj od czasu do czasu. Po ugotowaniu można dodać łyżkę masła ( Z )
Po dodaniu składnika danej przemiany zamieszaj potrawę i odczekaj z dodaniem następnego produktu około 2 minuty.
O - ogień, Z - ziemia, M - metal, W - woda, D - drewno
|